Inleiding
De programmabegroting bestaat uit de volgende onderdelen, die met het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) door het Rijk zijn vastgesteld, te weten: de beleidsbegroting (het programmaplan en de paragrafen), de financiële begroting en de ramingen en realisatiecijfers geclusterd naar taakvelden.
In de programma’s zijn alle kosten opgenomen die direct verbonden zijn aan de gemeentelijke taken en activiteiten (het primaire proces). De baten en lasten van de overhead worden niet onder de afzonderlijke beleidsprogramma’s geregistreerd en verantwoord, maar centraal gepresenteerd in een overzicht overhead.
Herziening P&C cyclus/ vereenvoudiging P&C documenten
Er is gevraagd om een herziening van de P&C cyclus en - daar waar mogelijk - vereenvoudiging en beperking van de omvang van de P&C documenten. Voor de herziening van de P&C cyclus wordt een voorstel voorbereid. Met deze begroting is getracht om door middel van een aanpassing van de inrichting van het document een deel van deze opdracht alvast in te lossen.
Er is voor gekozen om de programma's in de begroting niet te veranderen. Echter, de eerdere inrichting van de programma's, waarbij per speerpunt de eerste twee W-vragen (Wat willen we bereiken? en Wat gaan we daarvoor doen?) werden beantwoord, leidde in de praktijk tot herhalingen of onduidelijkheden.
Daarom is er voor gekozen om de eerste W-vraag (Wat willen we bereiken?), inclusief de daarbij behorende prestatie-indicatoren (en eventueel bruikbare beleidsindicatoren) te bundelen in 1 hoofdstuk, voorafgaand aan de programma’s. Voor de indeling van dit nieuwe hoofdstuk is gebruik gemaakt van de indeling van het coalitieakkoord op vijf thema’s. Binnen deze vijf thema’s zijn 3 (soms 2) speerpunten beschreven met daaraan gekoppeld de bijbehorende indicatoren.
Bij ieder speerpunt wordt verwezen (in de digitale versie simpel te realiseren door middel van een doorklik) naar het programma/ de programma’s waarin de activiteiten staan beschreven die worden uitgevoerd om het speerpunt te realiseren. In de programma’s draait het om ‘Wat gaan we daarvoor doen?’ in 2023. De uit te voeren activiteiten zijn (natuurlijk) in overeenstemming met het uitvoeringsprogramma bij het coalitieakkoord jaarschijf 2023. Het volledige uitvoeringsprogramma wordt op een later tijdstip opgeleverd en aangeboden aan de gemeenteraad, conform de motie die hiertoe is aangenomen.
Verder zijn de financiële toelichtingen bij de derde W-vraag (Wat gaat het kosten?) samengevoegd in het derde (financiële) deel van de begroting, net als de toelichtingen op de investeringen. Bij de subsidies hebben we ervoor gekozen alle informatie op te nemen in de paragraaf, waardoor ook hier een dubbeling vervalt. Andere overzichten hebben we als bijlagen opgenomen en ook de uitgebreide informatie over de reserves en voorzieningen is een bijlage bij de begroting geworden. Op de portal op internet is deze informatie wel beschikbaar.
1. Programmaplan
Thema's en speerpunten
De begroting bestaat ten eerste uit de vijf thema's waarop de speerpunten zijn gebaseerd, aangevuld met de prestatie-/ beleidsindicatoren. Hierin wordt antwoord gegeven op de eerste W-vraag: Wat willen we bereiken?
Het betreffen de volgende thema's:
1. Sociaal en menselijk Maassluis
2. Meedoen in Maassluis
3. Veilig Maassluis
4. Kwaliteit van Maassluis
5. Toekomst van Maassluis
De programma's
De tweede W-vraag (Wat gaan we daarvoor doen?) wordt behandeld in de negen programma’s en twee overzichten die daarop volgen.
De indeling is als volgt:
- Bestuur en dienstverlening
- Veiligheid en handhaving
- Verkeer, vervoer en waterstaat
- Economie en citymarketing
- Onderwijs
- Sport, cultuur, recreatie en groen
- Sociaal domein
- Volksgezondheid, milieu en duurzaamheid
- Ruimtelijke ordening, bouwen en wonen
- Overzicht Overhead
- Overzicht Algemene dekkingsmiddelen
De indeling van de programma’s ziet er als volgt uit:
- Beschrijving activiteiten (Wat gaan we daarvoor doen?)
- Kaderstellende documenten (bijvoorbeeld verordeningen en beleidsnota's)
- Reguliere taken
- Verbonden partijen (indien ze zijn betrokken bij de uitvoering van de activiteiten binnen het programma)
- Financieel: de raming van baten en lasten (Wat gaat het kosten?)
Indicatoren
De indicatoren, die behoren bij de speerpunten binnen de vijf thema's, worden in overleg met de gemeenteraad uitgezocht en opgesteld.
De basisset met verplichte beleidsindicatoren is opgenomen in een bijlage. Deze cijfers laten de trend tot en met 2021 zien en zeggen niet altijd iets over onze ambities. Conform de voorschriften maken we gebruik van de gegevens op www.waarstaatjegemeente.nl. Echter, niet alle cijfers op deze site zijn even actueel. Wanneer er geen gegevens zijn opgenomen, zijn de cijfers niet voorhanden.
2. Paragrafen
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op een aantal financiële en bedrijfsmatige zaken, die dwars door het beleid uit de programma’s heen lopen. Deze zaken zijn:
- Lokale heffingen
- Weerstandsvermogen en risicobeheersing
- Onderhoud kapitaalgoederen
- Financiering
- Bedrijfsvoering
- Informatieveiligheid
- Verbonden partijen
- Subsidies
- Grondbeleid
Met de genoemde onderwerpen is een groot (financieel) belang gediend. De paragrafen geven daardoor extra informatie voor de beoordeling van de financiële positie op de korte en langere termijn.
3. Financiële begroting
Overzicht van baten en lasten
De financiële begroting begint met het overzicht van baten en lasten van de Programmabegroting 2023-2026 en een toelichting. Dit is een cijfermatige vertaling van het beleid op hoofdlijnen en de uitgangspunten/ kaders naar euro’s.
Geprognosticeerde balans
In dit onderdeel geven we inzicht in de ontwikkeling van de balanspositie van de vaste activa en passiva. Dit betreft vooral een meerjarig beeld van de reserves en voorzieningen, opgenomen geldleningen en de investeringen.
Beoordeling financiële positie
Met behulp van een aantal financiële kengetallen wordt inzicht gegeven in de financiële weerbaarheid en robuustheid van de begroting.