Financiering

Rente en rentevisie

Rentevisie
Onze rentevisie is gebaseerd op de meest actuele ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt. Wij maken daarbij onder andere gebruik van de renteprognose en berichtgeving van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG).

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne leidt tot een sterke stijging van de prijzen van energie en andere grondstoffen. Ook neemt de onzekerheid over de economische situatie toe. De Europese Centrale Bank (ECB) zal het monetaire beleid in het komende jaar verkrappen. Dat wil zetten dat ze proberen de inflatie te verlagen door renteverhogingen en/of verlaging van de geldhoeveelheid die in omloop is. De lange rentetarieven zullen daardoor naar verwachting oplopen (dit geldt voor alle looptijden).

Omslagrente (interne financiering)
De wijze van berekenen van de hoogte van de omslagrente en de presentatie van het renteresultaat zijn voorgeschreven in het BBV (besluit begroting en verantwoording). Alle externe rentebaten van de gemeente tellen mee bij de berekening van de hoogte van de renteomslag. Deze externe rentebaten zijn reeds in de begroting op de verschillende programma’s verwerkt en leiden niet tot een resultaat. De toegerekende rente over het eigen- en vreemd vermogen is verwerkt in de begroting.

Kortlopende interne financiering (< dan 1 jaar)
Alle bankrekeningen van de gemeente worden centraal beheerd. De Treasury voorziet in de financieringsbehoefte van de gemeente, die ontstaat uit het saldo op de bankrekeningen van de lopende uitgaven en inkomsten (exploitatie en investeringen).

Langlopende interne financiering (> dan 1 jaar)
Voor de interne toerekening van de rentekosten over investeringen hanteert de gemeente het omslagsysteem. Dit houdt in dat over alle investeringen een gemiddelde rente wordt gerekend, de zogeheten omslagrente. Deze omslagrente wordt aan het begin van elk jaar vastgesteld. Voor het begrotingsjaar 2023 is de omslagrente bepaald op 1,5%.

Het onderstaande renteschema geeft inzicht in de berekening van de omslagrente en het renteresultaat:

Vaste activa versus eigen en vreemd vermogen
De boekwaarde van de activa per 31 december 2023 wordt geraamd op (maximaal) € 140 miljoen. In de financiering daarvan wordt voorzien door middel van vreemd vermogen (ca. € 88 miljoen), eigen vermogen (ca. € 45 miljoen) en de voorzieningen (ca. € 7 miljoen).

Het vreemd vermogen bestaat voor ca. € 45 miljoen uit reeds aangegane vaste geldleningen, € 26 miljoen kort vreemd vermogen en voor € 17 miljoen aan nog aan te trekken geldleningen (= financieringsbehoefte).
Omdat de praktijk leert dat er een bepaalde mate van onderuitputting op de geraamde investeringen ontstaat, is in de berekende financieringsbehoefte reeds rekening gehouden met een realisatiepercentage investeringen van 70%. Onze tijdelijke financieringsbehoefte wordt opgevangen met kortlopende financieringsmiddelen, binnen de kasgeldlimiet.

Externe rentelasten
Eind 2023 bedraagt de verwachte omvang van de leningportefeuille € 61,4 miljoen. Op basis van de geprognosticeerde boekwaarde van de vaste activa bedraagt de financieringsbehoefte voor 2023 € 18,3 miljoen. De geraamde externe rentelasten voor 2023 bedragen € 0,8 mln.

Voor nieuw aan te trekken vaste geldleningen gaan we uit van het (omslag)percentage van 1,5%.
Afhankelijk van het type geldlening (fixe, gelijk of annuïtair) en looptijd (> 1 tot < 25 jaar) zal de rente lager of hoger zijn dan de omslagrente. Een verwacht rentevoordeel op een nieuw aan te trekken vaste geldlening, zijnde het verschil tussen gecalculeerde marktrente en omslagrente, wordt in het eerste jaar als éénmalig voordeel meegenomen. Wanneer de marktrente stijgt zal de omslagrente naar boven moeten worden aangepast, wat op langere termijn ook hogere rentelasten genereert.

Rente grondexploitatie
Met ingang van 1 januari 2016 wordt de rentetoerekening aan de grondexploitaties op een specifieke wijze berekend. Voor het rentepercentage over het vreemde vermogen geldt het gewogen gemiddelde en over het eigen vermogen mag geen rente worden toegerekend.

Omdat het gewogen gemiddelde rentepercentage over het vreemde vermogen 1,39% bedraagt en de verhouding vreemd vermogen : totaal vermogen 65%, bedraagt het toe te rekenen percentage:
65% x 1,39% = 0,9%. Dit percentage mag maximaal 0,5% afwijken en wordt in Maassluis afgerond op 1,0%.

Rente eigen vermogen
Voor de berekening van de omslagrente die aan de taakvelden wordt toegerekend, kan de gemeente ervoor kiezen de rente over het eigen vermogen en de voorzieningen (de bespaarde rente) wel of niet mee te nemen. De commissie BBV adviseert om de bespaarde rente niet mee te nemen. Omdat het advies van de commissie BBV een substantieel nadelig effect heeft, nemen wij de rente over het eigen vermogen en de voorzieningen wel mee.

Dit nadeel kan als volgt worden toegelicht:
De bespaarde rente over het eigen vermogen en de voorzieningen bedraagt in totaal € 784.845. De lasten en baten worden per saldo budgetneutraal geboekt en er ontstaat hierdoor geen geldstroom. Wanneer in het renteschema de bespaarde rente echter niet zou worden meegenomen, daalt de omslagrente van 1,5% naar 0,7%.
Dit percentage dient dan ook te worden toegepast op de boekwaarde van de investeringen voor kostendekkende tarieven (ca. € 30 miljoen), waardoor er een nadeel voor de exploitatie ontstaat van ca. € 1,5 ton.

Omslagrente
De totaal aan de taakvelden toegerekende rente bedraagt afgerond € 1,6 miljoen. De boekwaarde van de vaste activa dient te worden verminderd met de boekwaarde van de grondexploitaties en de specifiek verstrekte geldleningen. De rentelasten, uitgedrukt in een percentage van de gecorrigeerde boekwaarde bedraagt 1,42% en wordt afgerond op 1,5%.